İranlı grupların desteğiyle iktidar koltuğuna oturan Irak Başbakanı Muhammed Şiya El Sudani, Washington’daki temasları kapsamında önce Dışişleri Bakanı Antony Blinken’la, ardından Beyaz Saray’da Başkan Biden’la bir araya geldi.

Irak Başbakanı Muhammed Şiya El Sudani, Beyaz Saray’da, “Bölgedeki çatışmanın yayılmasını durdurmak istiyoruz” ifadesi ile Washington’ın siyaseti ekseninde hareket ettiğini taahhüt ederken, ABD Başkanı Joe Biden, Amerika’nın Irak da dahil bölgedeki ortakları ve çıkarlarını korumaya bağlı olduğunu belirtti.

Görüşmenin başında yaptığı açıklamada Sudani, bölgedeki çatışmanın yayılmasını durdurmak istediklerini ve bölgede olanlarla ilgili ABD’yle Bağdat’ın farklı görüşleri olabileceğini ifade etti.

Sudani, ziyaretinin hassas bir dönemde gerçekleştiğini ve bunun da ilişkilerin önemini gösterdiğini kaydederken, Başkan Biden da ABD’nin Irak dahil bölgedeki ortakları ve çıkarlarını korumaya bağlı olduğunu vurguladı.

ABD Başkanı, Amerika ve Irak’ın DEAŞ’ı yenmek için omuz omuza çalıştığını da söyledi.

‘İsrail’in güvenliğini desteklediklerinin altını çizen Biden, Amerika’nın çatışmanın yayılmasını önlemeye ve rehinelerin evlerine dönmelerini sağlayacak ateşkese de taahhüdünü yineledi.

"Tam Bir Ortaklığa Geçmek İstiyoruz"

Irak Başbakanı, ABD’yle askeri ilişkiden tam bir ortaklığa geçmek istediklerini söyledi. Bu çerçevede Sudani, stratejik güçler anlaşmasını hayata geçirme konusunda ciddi olduğunu kaydederek Washington’a sadakatini sundu.

İtidal Çağrısı

Sudani’nin ABD Dışişleri Bakanlığı’ndaki temasları ise basına kapalı gerçekleşti ancak görüşmeden sonra Irak Başbakan Yardımcısı Muhammed Ali Tamim ve Antony Blinken, basın açıklaması gerçekleştirdi. Tamim, bölgedeki tüm tarafları itidalli olmaya çağırdı.

Bakanlıkta düzenlenen ABD-Irak Yüksek Koordinasyon Komitesi toplantısının başında konuşan Tamim, "Irak hükümeti bölgede tırmanan gerilimin uluslararası güvenlik ve istikrarı tehdit edecek daha geniş bir savaşa sürüklenmesi konusunda uyarıda bulunuyor" dedi.

Irak Başbakan Yardımcısı, tüm tarafları itidalli olmaya ve diplomatik çalışma kurallarına ve uluslararası yasalara saygı göstermeye davet etti.

Blinken: “‘İsrail’in Savunması Konusunda Kararlıyız”

ABD’nin ‘İsrail’in savunması konusunda kararlı olduğunu söyleyen Blinken da, “Gerilimin tırmanmasını önlemek amacıyla diplomatik bir karşılık verilmesini koordine ediyoruz. Bölgedeki mevkidaşlarımla yakın iletişim halindeyim ve önümüzdeki saatlerde ve günlerde de bunu yapmaya devam edeceğiz” diye konuştu.

Rusya ve Çin’e odaklanan ABD, Gazze’deki çatışmanın genişlememesi ve kontrolden çıkmaması için bölgedeki müttefiklerini teyakkuza geçirmiş durumda. Ankara ve Tahran, sürekli bölgede çatışmanın genişlememesi gerektiğini ifade eden açıklamalarda bulunuyor. Bu açıklamalara Bağdat da eşlik ediyor.

Görüşmeler, Gazze'deki savaş ve ‘İsrail'in Suriye'nin başkenti Şam’daki İran Büyükelçiliği’ni bombalamasına misilleme olarak Tahran'ın hafta sonunda ‘İsrail'e düzenlediği drone saldırısı nedeniyle Ortadoğu'da tansiyonun yükseldiği bir dönemde yapılıyor.

Görüşmelerde iki liderin ABD askerlerinin varlığını da değerlendirmeleri bekleniyor.

İran destekli gruplardan oluşan bir koalisyonun Ekim 2022'de Sudani'yi iktidara getirdiği Irak'ta İran'ın hatırı sayılır bir nüfuza sahip. Washington-Bağdat hattındaki bağın mimarı olan İran, bölgede ABD çıkarları için birçok hizmette bulundu. Afganistan ve Irak’ın işgalinde ayrıca Baba Esed’den beri Washington çıkarları için çalışan Esed rejiminin ayakta kalması için yüzbinlerce Suriyeli Müslümanı katletti.

İran'ın Cumartesi günü Irak hava sahası üzerinden ‘İsrail'e düzenlediği saldırıları başlamadan kısa süre önce Irak Başbakanı, Bağdat'tan ayrılmış ve Washington'a doğru yola çıkmıştı.

Sudani, 2021 seçimlerinden sonra önde gelen Şii din adamı ve siyasi lider Mukteda Sadr ile İran'a yakın muhalif Şii gruplar arasındaki iktidar mücadelesinin ardından 2022'nin sonlarında iktidara geldi. Sadr nihayetinde siyasi süreçten çekildi ve geriye kalan Şii siyasetçilere Sudani başbakanlığında hükümet kurmak için yolu açtı.