Fidan’dan, ‘Savaşı Gösterip, İki Devletli Çözüme Razı Etme’ Çabası
06 Mayıs 2024

Fidan’dan, ‘Savaşı Gösterip, İki Devletli Çözüme Razı Etme’ Çabası

Köklü Değişim Medya

Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Türkiye'nin, ‘İsrail'in Gazze'deki saldırılarına dair tutumu ve Suudi Arabistan-Türkiye ilişkilerine dair Al Arabiya televizyonuna verdiği mülakatta, Washington menşeli “İki Devletli Çözüm” planı için yeniden çağrıda bulundu.

"(Gazze'de) Bu trajediden ders çıkarmazsak, iki devletli çözüme gitmezsek bu son Gazze savaşı olmayacak. Başka savaşlar ve gözyaşları bizi bekliyor olacak” ifadeleriyle savaşı gösterip, çoğu işgal edilmiş sembolik bir Filistin devletini öngören plana çağrıda bulundu.

Fidan, mülakatta Türkiye'nin ateşkesin sağlanması ve arabuluculuk çabaları için attığı adımların detaylarını anlattı.

Türkiye'nin önceliğinin ateşkesin sağlanması olduğunu belirten ve bu konuda Katar'la yakın temas halinde olduklarını ifade eden Fidan, "Bir taraftan insani yardımların girmesini sağlamaya diğer taraftan da uluslararası sistemi, stratejik ve kalıcı çözüm olarak gördüğümüz iki devletli çözüm için mobilize etmeye çalışıyoruz. Bu iki sorun dışında, şu anda uğraştığımız başka bir ana konu yok." dedi.

Hamas Siyasi Büro Başkanı İsmail Heniyye'nin İstanbul'u ziyareti esnasında, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile bir araya gelmesinde, Gazze'deki dramın konuşulduğunu, bunun dışındaki dedikodulara itibar edilmemesi gerektiğini söyleyen Fidan, "Hangi şartlarda ateşkese ulaşılabilir? Bu konuda Türkiye'nin görüşleri nelerdir? Bu eksende bir görüş alışverişinde bulunuldu" detaylarını paylaştı.

Ankara’nın bir süredir ordusu olmayan silahtan arındırılmış sembolik bir Filistin devletini kapsayan iki devletli çözüm planına çağrısı Washington’ın çağrılarıyla paralel.

Biden da “İki Devletli Çözüm” Planına Çağırıyor

ABD Başkanı Joe Biden, bu yılın başlarında Gazze’deki katliam 4. ayında iken “İsraiI” Başbakanı Benyamin Netanyahu ile yaptığı telefon görüşmesinde “bağımsız” bir Filistin devleti kurulmasına yönelik olası çözümler hakkındaki görüşlerini yinelemiş, “ordusu olmayan” bir Filistin devleti fikrini de olası seçenekler arasında göstermişti.

Ulusal Güvenlik Konseyi Sözcüsü John Kirby basına yaptığı açıklamada, Biden'ın bu çağrıyı (iki devletli çözüm) "uzun süredir" yapmayı planladığını söylemişti.

Fidan’dan , “İki Devletli Çözüme” Vurgu

Bakan Fidan, "(Gazze'de) Bu trajediden ders çıkarmazsak, iki devletli çözüme gitmezsek bu son Gazze savaşı olmayacak. Başka savaşlar ve gözyaşları bizi bekliyor olacak" açıklamasında bulundu ve ateşkesin sağlanması ve iki devletli çözüm için uluslararası kamuoyunun harekete geçmesi gerektiğinin altını çizdi.

Fidan, sözlerini şöyle devam etti:

Hamas’a İki Devletli Çözüm Telkini

"Biz Türkiye olarak çalışmalarımızı özellikle bu iki konuda yoğunlaştırdık. Hamas yetkililerine, özellikle iki devletli çözüm konusunda almaları gereken pozisyonun ne olduğuna, uluslararası toplumun onlardan ne beklediğine ilişkin görüşlerimizi dile getirdik. ‘İsrail’ esas itibarıyla kendi amacını, kendi niyetlerini gizlemek için Hamas'ı sürekli bir öcü olarak kullanıyor. Uluslararası topluma Hamas'ı radikal, anlaşmaya yanaşmayan irrasyonel bir örgüt olarak sunuyor. ‘İsrail’ böyle yaparak kendi asıl hedefini ve amacını kamuoyundan gizlemeye çalışıyor.

Şimdi bir defa ‘İsrail'in şunu yapması lazım; demeli ki, 'Ben, 1967 sınırlarını, uluslararası toplumun kabul ettiği sınırları kabul ediyorum. Benim başkasının toprağında gözüm yok. Bu sınırlar benim toprağım ve ben devlet olarak bu sınırlar içerisinde kalmayı kabul ediyorum. Başkasının toprağı ile ilgilenmiyorum, Filistin toprağına bakmıyorum' demesi lazım. Ama ‘İsrail’ bunları demiyor. Onun yerine ne diyor? 'Ben tüm bütün bunları yapıyorum, karşımda Hamas var.' diyor.

“Hamas, 1967 Sınırlarını Kabul Ediyoruz Diyor”

Oysa biz Hamas'a baktığımız zaman, iki devleti çözümü onlarla konuştuğumuz zaman bize şunu açıkça söylüyorlar; 'Biz 1967 sınırları içerisinde kurulacak Filistin devletini kabul ediyoruz' diyorlar. 'Bizim tüm mücadelemiz de bu yöndedir' diyorlar. Hatta bunun daha da ilerisine geçerek şöyle diyorlar: 'Devlet kurulduktan sonra silahlarımızı Filistin ordusuna vereceğiz ve varlığımızı sadece bir siyasi hareket olarak sürdüreceğiz."

"Filistinli Partiler 1967 Sınırlarına Razı"

"‘İsrail'i de 1967 sınırlarını kabul etmeye davet etmemiz lazım" ifadesini kullanan Fidan, "Sadece Hamas değil, bütün Filistinliler 1967 esas alınarak kurulacak Filistin devletine razı. Peki ‘İsrail’ 1967 sınırları içerisinde kalacak bir devlet olmayı kabul ediyor mu? Önemli olan budur. Ama ‘İsrail’ toprak çalmaya devam ediyor. Bunu gizlemek için de Hamas’ı bahane gösteriyor. Herkese 'Gazze’ye bakın!' diyor, diğer taraftan da Batı Şeria'da toprak çalmaya devam ediyor. Uluslararası toplum artık uyanmalı ve bu iki yüzlülüğü görmeli!" eleştirisinde bulundu.

Fidan’ın bahsettiği 1967 sınırları Filistin topraklarının yüzde 80’inin işgal edilmesine meşruiyet kazandırıyor.

Erdoğan’dan, “İsrailli” Rehineler İçin Fidan’a Talimat

Fidan, ‘İsrail'in şu anda özellikle ilgilendiği tek konunun rehinelerin geri alınması meselesi olduğuna işaret ederek "Bu insani bir durumdur. Bu konuda biz de çok hassasız. Cumhurbaşkanı'mız rehinelerle ilgili olarak kendisine ulaşan talepler konusunda son derece hassas. Bu konuda hem istihbarat servisimize hem bizlere, gerekli çalışmaları yapma talimatı verdi. ‘İsrail’ ile bu konuda temaslarımız var. ‘İsraillilerden’ gelen, hatta başka ülkelerden gelen talepleri Hamas’a aktarıyoruz. Yani özellikle rehinelerin bırakılması konusunda temaslarımız devam ediyor." diye konuştu.

“İsrail” ile İran arasındaki gerginliği de dile getiren Fidan, çatışmanın yayılma riskini hatırlattı.

İki Devletli Çözüm İçin Suud Rejimi İle Ortak Fikir ve Eylem

Suud rejimi ile Filistin ile ilgili çalışmalarda ortak hareket ettiklerini ifade eden Fidan şunları söyledi:

Filistin'de ateşkesin sağlanması, insani yardımların hemen başlaması ve Filistinlilerin hak ettiği egemen, özgür, 1967 sınırlarına dayalı Filistin devletinin kurulması konusundaki fikir birliğimiz mevcut. Sadece fikir birliğimiz değil, bu konuda eylem birliğimiz de mevcut."

“İslam Ülkeleri İki Devletli Çözüm İle Mevzi Kazanmış Durumda”

Bunların Türkiye ile Suudi Arabistan’ın ve başka kardeş ülkelerin mutabakatı olmadan alınacak kararlar olmadığını belirten Fidan, "Şu anda bizim onlarla da mutabık kaldığımız pozisyonumuz şu: İslam dünyasının bugüne kadar bölgesel krizleri çözememesinin en önemli sebebi, birlik olamamalarından kaynaklanıyordu. Herhangi bir sorun etrafında bir araya gelip çabalarını, stratejilerini, vizyonlarını, eylemlerini birleştirememelerinden kaynaklanan bir sorun vardı. Bu bölünmüşlük Filistin meselesinde de uzun süre devam etti. Ama çok şükür bu kez, alınan kararlarla, atılan adımlarla, bu sorunun büyük ölçüde aşıldığını görüyoruz. Nitekim İslam ülkeleri olarak şu anda, özellikle iki devletli çözümde ısrar ve moral üstünlük oluşturma konularında büyük bir mevzii kazanmış durumdayız." dedi.

"Mısır’la İlişkilerimiz Çok Şükür Normalleşti”

Darbeci Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah es-Sisi’nin muhtemel Türkiye ziyaretine ilişkin ise Fidan, Orta Doğu'da Körfez dışında Türkiye için en önemli Arap ülkesinin Mısır olduğunu ifade etti.

Fidan, "Mısır’la ilişkilerimiz çok şükür normalleşti. İki ülkenin liderleri, önce Suudi Arabistan’da bir araya gelmişlerdi. Daha sonra Cumhurbaşkanı'mız Mısır'ı ziyaret etti. Şimdi ise Mısır Cumhurbaşkanı Sisi’nin Türkiye’yi ziyareti planlanıyor. Ziyaretin tarih üzerinde çalışıyoruz" detayını kamuoyu ile paylaştı.